استودیوی آلمانی پیرانا بایتز (Piranha Bytes)، توسعهدهندهی چندین فرانچایز نقشآفرینی از جمله Risen، Gothic و ELEX بالاخره پس از چهار سال دنبالهای برای عنوان نقشآفرینی خود به نام ELEX که در سال ۲۰۱۷ منتشر شده بود را عرضه کرد تا طرفداران این مجموعه را باری دیگر به سیارهی Magalan (بخوانید مَگالِن) ببرد. نسخهی اول ELEX متاسفانه نتوانست آن چیزی باشد که همه از یک عنوان نقشآفرینی وسیع و پرزرق و برق انتظارش را داشتند؛ و امروز ما اینجا هستیم تا ببینیم آیا استودیوی پیرانا بایتز موفق شده تا ELEX 2 را به جایگاهی که باید، برساند یا خیر. با پیکسل آرتس در بررسی بازی ELEX 2 همراه باشید.
آشی که نمک ندارد! | بررسی بازی ELEX 2
وقایای بازی ELEX 2 مدتی پس از پایان نسخهی اول این مجموعه اتفاق میافتد؛ شما در نقش پروتاگونیست این سری یعنی Jax، وظیفه دارید تا با متحد کردن احزاب مختلف واقع در بازی، سیارهی مَگالن را از شر تهدید بیگانهی جدید خود که Skyandها نام دارند خلاص کنید. همان سناریوی همیشگی “دنیا را نجات بده”؛ البته اینبار با روایتی خشک و شخصیت پردازی نه چندان جذاب. بازی در لحظات آغازین خود شما را با یک میانپردهی سینماتیک و هیجان انگیز به سیارهی مگالن میبرد و اولین دیدار Jax با این موجودات بیگانه و هجوم Skyandها به مَگالِن را به نمایش میگذارد.
در ادامه Jax پس از درگیری با یکی از این موجودات زخمی شده و متوجه میشود که این زخم، آهسته آهسته میتواند او را نابود کرده و تبدیل به یک Skyand کند. اینجاست که داستان شما و این سیارهی اِشغالی شروع میشود! روند پیشرفت شما همانند نسخهی اول این بازی به صورت آهسته وار یا Slow Burn پیش میرود اما برعکس عناوین نقشآفرینی هم سبک همچون Mass Effect، داستان در این بازی برخلاف شروع جذاب خود آن گیرایی و هیجانی که منتظرش هستید را ندارد؛ هرچند گاهی شاهد چندین نقطهی اوج در روایت هستیم اما چنین مواردی به ندرت پیش میآیند.
بازی دارای چندین حزب و قبیلهی مختلف است که Jax میتواند با آنها برای مقابله با خطر بیگانهای که سیاره را تهدید میکند، متحد شود. ناگفته نماند که استودیوی پیرانا بایتز در این بخش خوب عمل کرده است و شاهد قبایل مختلف و متنوعی هستیم که هرکدام عقاید و سبک زندگی خاص خود را دارند. این قبایل عبارتند از Berserkerها که بیشتر طبیعت دوست هستند و زندگی خود را بدون استفاده از تجهیزات پر زرق و برق رقم میزنند، Albها که برعکس فرقهی قبلی حزبی پیشرفته هستند که انسانیت را کنار گذاشته و بهدنبال تسلط هرچه بیشتر روی مَگالن هستند، Morkonها که تقریبا رفتار یاغی گونهای را شبیه به Raiderها در سری بازیهای Fallout دارند و Clericها که بیشتر مردم دوست هستند و به ساخت تجهیزات و رباتهای قدرتمند علاقه دارند تا بتوانند با قدرت خود به سیاره تسلط پیدا کنند و هرچه زودتر رونق و زندگی را به مَگالن ببخشند.
بازیکن میتواند به فرقهی مورد علاقهی خود بپیوندد تا از تجهیزات و کمک آنها برای از بین بردن Skyandها کمک بگیرد، یا به اصطلاح ” آقای خودش باشد ” و بدون پیوستن به هیچ فرقهی بازی را پیش ببرد و حتی فرقهی خود را به همراه قلمروی مخصوص خودش بنا کند.
در کنار داستان اصلی و احزاب مختلف، بازی از تنوع خوبی در مراحل فرعی و فعالیتهای مختلف برخوردار است و میتواند با کاراکترهای مختلفی که هرکدام پسزمینهی -تقریبا جالب- خود را دارند، طرفداران را سرگرم کند. اما وجود مواردی از قبیل شخصیت پردازی سطحی و روایتی نه چندان جالب، برقراری ارتباط با این کاراکترها را کمی مشکل میکند. همچنین طراحی برخی از مراحل فرعی پس از گذشت مدتی تکراری میشوند و عملا کاراکترها شما را با یک مامور جستوجو برای اشیای گمشده اشتباه میگیرند. البته اگر در این بین Jax، یعنی فردی که پیشتر یک سیاره را نجات داده بود با دو ضربه از سمت یک موش کشته نشود یا به اصطلاح Two Shot نشود!
وقتی دنیا به سبک اروپاییها تمام شود!
ELEX 2 میزبان نقشهای بزرگ میباشد که مملو است از مناظر بعضا چشمنواز و متنوع، از قلعههای قرون وسطی گونهی متعلق به Berserkerها در دامان طبیعت گرفته تا کمپهای پیشرفته که در دست Albها قرار دارند و شهرهای مخروبهای که هماکنون جولانگاه یاغیها و موجودات خطرناک دیگر است. هر منطقه و زیستبوم موجودات مخصوص خود را دارد و احتمالا حدس زدید که این موجودات از دیدن شما خوشحال نخواهند شد. همچنین Jax دارای یک Jet-Pack است که به شما در کاوش در محیط کمک میکند و استفاده از آن واقعا لذت بخش است.
گفتنی است که سازندگان به خوبی توانستهاند جزئیات مفهومی مختلفی را در گوشه و کنار نقشهی این بازی پیاده سازی کنند؛ از لاشهی انسانهای ناکامی که سرنوشت برای آنها عاقبت ” لوت ” شدن را در نظر گرفته تا انواع و اقسام کمپهای متروکه و خانههای مخروبه که میتوانید در ذهنتان هرچقدر که میخواهید به داستان پشت آنها بالوپر بدهید و فکر کنید. استودیوی پیرانا بایتز از پس صداگزاری این سیارهی وسیع به خوبی برآمده و شاهد کاراکترهایی هستیم که احساسات خود را به خوبی بروز میدهند. همچنین صداگزاری طیف محیطی و تعامل با آن با دقت کار شده است، اگرچه در برخی مواقع شاهد چند گلیچ جزئی هستیم که میتوان از آن چشم پوشی کرد.
از بحث وسعت و تنوع که جدا شویم، میرسیم به کیفیت بصری بازی ELEX 2، متاسفانه برخلاف محیطهای متنوع و پرزرق و برقی که عنوان ELEX 2 ارائه میدهد، این اثر از نظر بصری جایی برای توجیه باقی نمیگذارد. ELEX 2 از نظر بصری اصلا شبیه به ” یک عنوان نقشآفرینی جاه طلبانه که در سال ۲۰۲۲ منتشر شده ” نیست، مدل اکثر کاراکترها ظاهری بسیار مصنوعی دارند و بیشتر شبیه به مانکن هستند تا مدل NPC، و متاسفانه این موضوع گریبان Jax یعنی کاراکتر اصلی بازی را هم گرفته است. همچنین بازی از مواردی از قبیل انیمیشنهای خشک در مبارزات و برخی مشکلات در زمینهی لیپ-سینک رنج میبرد.
حالا بیایید نگاهی اجمالی به جزئیات فنی بازی ELEX 2 داشته باشیم. بالاتر گفتیم که این اثر از نظر بصری چنگی به دل نمیزند، با وجود کمبودی که در زمینهی گرافیکی حس میشد انتظار داشتم تا حداقل ELEX 2 این کمبود را با ارائه دادن تجربهای روان و بینقص روی یک کنسول نسل نهمی از نظر فنی جبران کند، قابل ذکر است که این نقد روی کنسول ایکس باکس سری اس انجام شده است پس میتوان گفت که توسعهدهندگان وظیفهی خود را در زمینهی بهینه سازی ضعیف انجام دادهاند زیرا پیشتر شاهد عناوین سنگینی همچون Dying Light 2 و Metro Exodus بودهایم که با کیفیت بصری بسیار چشمنواز به خوبی روی این کنسول اجرا می شوند.
بازی با وضوح ۱۰۸۰ در ۱۹۲۰ اجرا میشود اما متاسفانه شاهد نوسانات بسیار زیادی در نرخ فریم هستیم. ظاهرا توسعهدهندگان نرخفریم ۶۰ را هدف قرار دادهاند اما در اکثر مکانهای باز و مناطقی که پوشش گیاهی دارند نرخفریم بازی به زیر ۲۰ افت کرده و بازی را عملا غیرقابل انجام میکند. البته چنین مشکلی پیشتر در کنسولهای نسل هشتمی در هنگام عرضهی نسخهی اول این مجموعه وجود داشت، که توسعهدهندگان موفق به حل آن با بهروزرسانیهای متعدد شدهاند و امیدوارم که چنین اتفاقی برای ELEX 2 نیز بیافتد.
خوب، بد، زشت!
همانطور که میدانید، ELEX 2 عنوانی نقشآفرینی است و همانند عناوین دیگر در این سبک اعمال شما روی اتفاقاتی که در طول بازی میافتد و همچنین سرنوشت کاراکترها تاثیر خواهد گذاشت. این موضوع در ELEX 2 به وضوح قابل مشاهده است. شما میتوانید با انتخابهای خود میان دو فرقهی مختلف جنگ راه بیندازید و سرنوشت بسیاری از افراد را تایین کنید.
گفتنی است که کوچکترین اعمال شما ممکن است بعدها در خط اصلی داستان تاثیرگذار باشند. شما همچنین میتوانید در طول ماجراجوییهای Jax برای خود همراهانی را پیدا کنید تا شما را در این مسیر پر پیچ و خم، یاری کنند و حتی روی داستان بازی تاثیر بگذارند. اینجاست که ELEX 2 بالاخره میدرخشد و آزادی عملی که انتظارش را دارید را در اختیارتان میگذارد. البته باید گفت که هوش مصنوعی همراهان شما ممکن است در برخی موارد در میان مبارزات کمی آزار دهنده به نظر برسد، اما چه کنیم! از تنهایی که بهتر است!
و اما مهمترین بخش بازی مبارزات آن است که به قول همان جملهی قدیمی، ” کمیت را فدای کیفیت ” میکند، سیستم مبارزات در ELEX 2 را به سه کلمهی ساده تشبیه میکنم: ” خوب، بد، زشت “. بیایید اول برویم سراغ بخش “خوب” این حکایت، این عنوان میزبان لیست بسیار بزرگی از انواع جادوها، زرهها، لباسها، تعداد بسیار زیادی سلاح سرد و سلاح گرم است که به بازیکن اجازهی میدهد تا سبک مبارزهی مخصوص خود را اختراع کند و به میدان نبرد برود.
در کنار این موضوع شاهد طیف گستردهای از قابلیتها و یک درخت مهارت (Skill Tree) غنی هستیم. شما میتوانید با ارتقای مهارت صحبت کردن خود، Jax را به یک فرد با سیاست تبدیل کنید تا در بیشتر مواقع با یک محاورهی ساده به چیزی که میخواهید برسید یا بیشتر تمرکز خود را روی قدرتتان بگذارید و همه چیز را با کمک گرفتن از زور بازوی خود پیش ببرید! همچنین برخی از مهارتها نیاز به استادهای مخصوص دارند که میتوانید با کاوش در نقشهی بازی آنها را پیدا کرده و در نزدشان مهارتهای Jax را ارتقا دهید.
حال نوبت بخش “بد” سیستم مبارزات این عنوان است، استودیوی پیرانا بایتز قصد داشته تا مبارزات بازی را “سولز-گونه” طراحی کند اما متاسفانه تمامی مواجهههای شما با دشمنان و موجودات بازی شما را مجبور میکنند تا (حداقل در نبردهای تن به تن) از تاکتیک “بزن در رو” یا Hit and Run استفاده کنید. جدا از این قضیه، سیستم انرژی یا Stamina در بخشهای ابتدایی بازی مشکلاتی از قبیل بالانس نبودن را به همراه دارد که باعث میشود در یک چهارم ابتدایی بازی، صرفا از مبارزات فرار کنید.
در آخر میرسیم به بخش “زشت” این حکایت. پیشتر گفتیم که ELEX 2 از انیمیشنهای خشک و هوشمصنوعی ضعیف در هنگام مبارزات رنج میبرد. اما این تمام موضوع نیست، متاسفانه سیستم مبارزات ELEX 2 از چندین مشکل اساسی رنج میبرد که از مهمترین آنها میتوان به Input-Lag، و چندین مشکل در زمینهی بالانس بودن سلاحها، بُرد سلاحهای سرد و حتی در برخی مواقع نشان ندادن واکنش از سوی Jax پس از فشردن دکمهها در مبارزات اشاره کرد. این موارد باعث میشوند تا تجربهی مبارزه با موجودات و دشمنان متنوعی که در این اثر وجود دارند به عملی آزار دهنده تبدیل شوند.
حمع بندی
سخن آخر: استودیوی پیرانا بایتز قصد داشته تا با فاصله گرفتن از سبکهای نقشآفرینی غربی، یک عنوان Euro-RPG جاهطلبانه خلق کند، اما آنقدر محو وسیع کردن سیارهی مَگالن شده است که چیزهای مهمی همچون سیستم مبارزات، انیمیشنها و روند داستانی بازی را تقریبا از یاد برده است که متاسفانه این اثر را مثل نسخهی اول آن از یک Euro-RPG منحصربهفرد، به یک Euro-Jank تبدیل کرده است. در نتیجه باید گفت که ELEX 2 در وضعیت فعلی خود در خور برچسب ۶۰ دلاری خود نیست و میبایست مدتی صبر کرد تا توسعهدهندگان پس از بهروزرسانیهای متعدد در نهایت بتوانند ELEX 2 را به یک عنوان قابل بازی تبدیل کنند.
این استودیوی آلمانی با قصد خلق یک عنوان نقشآفرینی جاهطلبانه به میدان آمده اما به دلیل موتور بازی سازی سالخوردهی خود و سهلانگاری در پولیش کردن قسمتهای مختلف بازی، موفق به دست یابی به چشماندازی که انتظارش را داشته نشده است. در نتیجه باید گفت که ELEX 2 در وضعیت فعلی خود در خور برچسب 60 دلاری خود نیست و میبایست مدتی صبر کرد تا توسعهدهندگان پس از بهروزرسانیهای متعدد در نهایت بتوانند ELEX 2 را به یک عنوان قابل بازی تبدیل کنند.

+ تنوع در سلاحها و وجود طیف گستردهای از سبکهای مختلف برای مبارزه
+ وجود همراهان و فرقههای متنوع که متحد شدن یا نشدن با آنها روی داستان تاثیر بسزایی می گذارند
+ صداگزاری کاراکترها و محیط با دقت کار شدهاند
+ آزادی عمل بالا در کنار دیالوگهای گوناگون و تاثیرگذار
- روایت نه چندان خوب داستان و شخصیت پردازی ضعیف
- انیمیشنهای بسیار خشک برای مبارزات
- وجود Input Lag در سیستم نبردهای تنبهتن
- بازی از نظر بصری در خور یک عنوان منتشر شده در سال 2022 نیست
- هوش مصنوعی ضعیف دشمنان و همراهان
- برچسب 60 دلاری!