نقدی بر فصل دوم آپارات گیم: ارتقای تجربه برای همه یا فقط یک عده خاص؟

چند روز پیش، بالاخره شاهد اعمال شدن آپدیت فصل دوم بخش گیمینگ سایت آپارات بودیم؛ رویدادی که روزها به تبلیغ برای آن پرداخته شده بود و یک نقطه‌ی عطف مهم در تاریخ این سایت اشتراک ویدئو به شمار می‌رفت. حالا این تحول عظیم در بخش گیمینگ آپارات و ورود آن به فصل دوم چه بود؟ اضافه شدن ابزارهای جدید برای استریمرها تا هم آن‌ها بتوانند جامعه کاربری خودشان را بهتر مدیریت کنند و هم طرفدارانشان بتوانند راحت‌تر به حمایت از آن‌ها بپردازند. این اضافات مسلما کمک شایانی به بهبود وضعیت استریمرها خواهند کرد. اما سوالی که در این میان پیش می‌آید، این است که تکلیف محتواسازان مستقل گیمینگ چیست و چرا این آپدیت به شدت تبلیغ شده، تنها به ارائه خدمات بهتر به یک قشر خاص می‌پردازد؟

استریم کردن بازی‌ها در ایران، یک امر خیلی ساده نیست. برای استریم کردن با یک کیفیت مناسب، نیاز به یک سیستم قدرتمند دارید تا وظیفه پردازش ویدئو را به عهده بگیرد. در صورتی هم که بر روی PC به انجام بازی بپردازید، برای استریم کردن معمولا نیاز به دو سیستم قدرتمند است تا یکی از آن‌ها بازی را اجرا کند و دومی نیز به امر پردازش اطلاعات و ارسال و دریافت آن‌ها بپردازد؛ چون اینگونه هم امکان رخ دادن ایرادات پایین می‌آید و هم شاهد وارد شدن فشار بیش از اندازه به سیستم اجرا کننده‌ی بازی نیستیم. علاوه بر این، برای استریم کردن با یک کیفیت مناسب، می‌بایست از ارتباطات اینترنتی خوبی بهره برد؛ یعنی هم باید میزان حجم اینترنت زیادی را برای این کار اختصاص دهید و هم سرعت انتقال داده‌ی بسیار خوبی داشته باشید تا استریم شما مداوما با قطعی روبرو نشود و یا در حین انجام بازی‌های آنلاین به مشکل نخورید.
حالا این موضوع را در نظر بگیرید که به خاطر افزایش سرسام آور نرخ ارز و کیفیت شرمسار کننده‌ی اینترنت در ایران، اکثریت گیمرهای ایرانی از استریم کردن عاجز هستند. نه تنها قیمت قطعات سخت افزاری و حتی نسخه‌ی اورجینال بازی‌ها (برای انجام آن‌ها به صورت آنلاین) سر به فلک کشیده و درآمد بسیاری از افراد، جوابگوی مخارج خرید آن‌ها نیست، بلکه کیفیت اینترنت ایران نیز به حدی بد و غیر قابل اتکا بوده و برخی تعرفه‌های مصرفی اپراتورها و ضوابط آن‌ها (مثل مصرف ۴ برابری حجم اینترنت در صورت استفاده از دامین‌های خارجی) نیز به قدری ناعادلانه است، که بدون خرج کردن یک مبلغ گزاف و تحمل مقادیر زیادی از سردرد، نمی‌توانید به استریم کردن اقدام کنید.

در نتیجه، بسیاری از گیمرهای ایرانی سعی می‌کنند تا به جای استریم کردن، به انتشار محتوای ویدئویی شخصی‌سازی شده‌ی خودشان بپردازند؛ عملی که سال‌هاست توسط معروف‌ترین محتوا سازان خارجی همچون Videogamedunkey یا PewDiePie در حال استفاده شدن است. اما مسئله اینجاست که درست همانند سایر گروه‌ها و نهادهای فعال در زمینه گیمینگ، در پلتفرم آپارات نیز شاهد حمایت از سازندگان مستقل نیستیم. هرچند که این پلتفرم به مراتب در جایگاه بالاتری نسبت به سایر سایت‌های اشتراک ویدئوی ایرانی قرار می‌گیرد.
فقط کافیست که یک نگاه به صفحه‌ی اصلی آپارات گیم بیندازید تا بتوانید به راحتی متوجه این موضوع شوید. صفحه اصلی بخش آپارات گیم، کاملا به استریمرها و رسانه‌های بسیار مطرح و بزرگ گیمینگ در کشور اختصاص دارد و برای این که سایر محتوا سازان در این بخش را بیابید، باید حتما به بخش “همه ویدئوها” مراجعه نمایید. هنگامی هم که به این بخش مراجعه می‌کنید، دوباره می‌بینید که رسانه‌های گیمینگ در کنار مواردی همچون تریلرها و بازی‌های موبایل، در ابتدای صفحه قرار گرفته‌اند و برای دیدن آثار سایر محتوا سازان، باید به انتهای این صفحه بروید. بعد از این که به انتهای صفحه می‌رسید هم باید شاهد نبود هرگونه نظارت بر این بخش و فوران ویدئوهای بی ربط و اسپم باشید که از تگ‌های غیرمرتبط برای اشتراک و دیده شدن آن‌ها استفاده شده است.

در چنین شرایطی، چطور می‌توان انتظار داشت که محتوای گیمینگ ساخته شده توسط کاربران، در معرض دید عموم قرار گیرد؟ آن هم در شرایطی که سیستم پیشنهاد ویدئوی آپارات نیز به شدت ضعیف است و به خاطر این که نمی‌تواند فرق بین محتویات مختلف را تشخیص دهد، ممکن است محتوایی با موضوع متفاوت را به مخاطبان سایت پیشنهاد کند؟ از همه بدتر هم این بوده که سازندگان مستقل محتوای گیمینگ، برخلاف بقیه هیچ راهی برای کسب درآمد از ویدئوهایشان ندارند.
چه یک تولید کننده محتوا باشید و چه یک بازنشر کننده‌ی محتوا، شما می‌توانید توسط سیستم کسب درآمد آپارات به ازای میزان دیده شدن ویدئوهایتان، مبلغی را دریافت کنید. البته این مورد تنها در صورتی صادق است که شما یک سازنده‌ی محتوا در بحث گیمینگ نباشید، چون تیم آپارات در طی یک اقدام مضحک، کسانی که وب کم ندارند و در حین انجام بازی از خودشان فیلم نمی‌گیرند را گیمر نمی‌دانند و این سیستم را برایشان فعال نمی‌کنند! نمایان نکردن چهره در ویدئوها و یا استفاده نکردن از ابزار فیزیکی ضبط فیلم، یکی از اعمال متداول و کاملا معمولی در دنیای گیمینگ محسوب می‌شود. ممکن است که شخص مورد نظر، علاقه‌ای به نمایان کردن چهره‌اش نداشته باشد و یا به دلایل مختلف، نتواند که این کار را انجام دهد و منطق عقلی‌ای وجود ندارد که فرصتی که در اختیار سایرین قرار دارد را به همین خاطر از این عده سلب کرد.

پس در نهایت می‌توانیم این طور بگوییم که این آپدیت هایپ شده و مثلا مهم، برای اکثریت کاربران بخش گیمینگ این سایت، کارآمد نیست. چیزی که این آپدیت نشان می‌دهد، این است که آپارات نیز فرقی با سایر حمایت کنندگان داخلی در زمینه‌ی گیمینگ نداشته و با این که ادعای حمایت از گیمینگ و همچنین گیمرها در ایران را دارد؛ اما در عمل، درست همانند سایر ادعاکنندگان در این صنعت رفتار می‌کند. تنها کسانی در زیر نورافکن‌ها قرار می‌گیرند و دیده می‌شوند که بضاعت مالی، زمانی و تکنیکی کافی‌ای داشته باشند و کسانی که نمی‌توانند این کار را انجام بدهند و مجبورند با حداقل‌ها کار کنند، نمی‌توانند جامعه کاربری خاصی را برای خودشان تدارک ببینند.
اگر آپارات می‌خواهد که به صورت یکسان به کاربرانش خدمات ارائه دهد و آپدیتی درخور بخش گیمینگش عرضه کند، می‌بایست ویژگی‌هایی را پیاده‌سازی نماید که تجربه‌ی همه را به طور یکسان بهبود ببخشد. ویژگی‌هایی همچون امکان غیرفعال سازی دانلود ویدئوها، افزایش تعداد تگ‌های قابل استفاده برای هر ویدئو، افزایش میزان شخصی سازی قابل انجام بر روی پروفایل‌ها، امکان استفاده از سرویس درآمدزایی برای همه، امکان انتشار ویدئوها بر حسب زمانبندی از پیش تعیین شده و یا بهینه‌سازی رابط کاربری برای مدرن‌تر و کارآمدتر کردن آن، تنها گوشه‌ای از امکاناتی هستند که تیم آپارات می‌تواند با ارائه دادن آن‌ها، تجربه‌ی تولید کنندگان این پلتفرم را بسیار بهتر از قبل کند. حالا این که آیا در آینده شاهد چنین مواردی خواهیم بود و یا همچنان مسیر فعلی ادامه پیدا می‌کند را فقط با گذر زمان می‌توان فهمید.