بررسی بازی زولا

بدون شک زولا یکی از معروف‌ترین بازی‌های چند نفره در سطح ایران به شمار می‌رود. این بازی توانست تا در مدت زمان اندکی، به محبوبیت فراوانی رسیده و تبلیغاتش را در سرتاسر اینترنت پخش کند، مسابقاتی در سطح کشوری را به خود اختصاص دهد و از سوی رسانه‌های گیمینگ ایرانی نیز نمرات بالایی را دریافت کرده و مورد ستایش قرار گیرد. اما تمام این‌ها چیزی جز پرده‌ای برای پنهان کردن ذات واقعی بازی و از بین بردن انتقادات منفی نیستند؛ چون در پس تمام این افتخارات و با وجود تمام نظرات مثبتی که پیرامون این بازی شاهدشان هستید، عنوانی قرار دارد که فقط به دنبال پول شماست و بعد از این همه سال از عرضه شدنش، همچنان نمی‌تواند در سطح قابل قبولی قرار گیرد.

زولا یکی دیگر از بازی‌های شوتر اول شخصی است که تمرکزش را روی مسابقات تماما آنلاین بنا نهاده و در نگاه اول، یک بازی آنلاین بسیار خوش ساخت به نظر می‌رسد. از آن جایی که هسته‌ی اصلی گیم پلی بازی از عنوان Counter-Strike الگو برداری شده و محتویات بیشتری را به آن افزوده است، زولا به محصولی تبدیل شده که کاملا باب میل کسانی که قبلا به تجربه‌ی سری فوق پرداخته باشند، خواهد بود. در نتیجه، شلیک کردن با اسلحه‌ها در این بازی، واقعا لذت بخش است و هنگامی که با بازیکنان خوبی همبازی شوید، می‌توانید اوقات بسیار خوشی را بگذرانید. اما حیف که این تنها ظاهر قضیه است؛ چون زولا مشکلاتی جدی دارد که تنها با پیشروی بیشتر در آن، خودشان را نمایان کرده و همین لذت را در مدت زمان اندکی به زجر و عذاب تبدیل می‌کنند.

به عنوان مثال، یک سری از نقشه‌های بازی برای مودهایی همچون Team Deathmatch (مخصوصا در مبارزات شانزده نفره) واقعا کوچک و ناکارآمد هستند. یعنی در صورت مرگ، تنها چند ثانیه لازم دارید تا خودتان را بلافاصله به محل Respawn شدن تیم مقابل رسانده و در گوشه‌ای کمپ کنید، یا با تیمتان به سمت رقبا یورش برده و حتی فرصت واکنش نشان دادن را هم از آن‌ها بگیرید. مورد منفی جدی‌تری هم که مشخص نیست چرا کسی در موردش صحبتی نمی‌کند، بالانس نبودن تجهیزات هر بازیکن به دلیل پول پرستی بیش از حد سازندگان و استفاده افراطی از مکانیک‌های Pay 2 Win (پول بده تا برنده شوی) است.

اگر فکر می‌کردید که EA یکی از خونخوارترین سازندگان بازی در زمینه چپاول پول داخل جیب‌های بازیکنانش است، در این صورت احتمالا از ساخته‌ی استودیوی مد بایت چیزی نشنیده‌اید. در زولا، همه چیز بر پایه‌ی یک سیستم اقتصادی Pay 2 Win بنا نهاده شده است. اما درست برخلاف عناوین مشابهش، آن قدر در این کار زیاده روی کرده که حاضر می‌شوید هر بازی‌ای از EA و اکتیویژن را به آن ترجیه دهید. کسانی که به تجربه‌ی عنوان Counter-Strike: Global Offensive پرداخته باشند، می‌دانند که برای بدست آوردن اسلحه‌های جدید، حتما نیازی به خریداری کردنشان از مارکت نیست؛ چون این عنوان بعد از هر بار Level Up شدن پروفایل و یا پس از گذراندن مدتی خاص در گیم پلی، یک اسلحه را به صورتی کاملا تصادفی برای شما قابل دسترسی می‌کند تا هر زمان که خواستید، از آن استفاده کنید و یا آن را معاوضه نمایید. اما در زولا اوضاع برعکس است و بدست آوردن اسلحه‌های جدید، فرقی با اجاره کردنشان ندارد.

به محض این که یک اسلحه‌ی جدید بدست بیاورید، یک تایمر شمارش معکوس شروع می‌شود و چنانچه این مهلت به پایان برسد، آن اسلحه از دسترس شما خارج خواهد شد. اگر هم بخواهید دوباره از آن‌ها استفاده کنید، مجبور هستید که با خرج مقداری از واحد پولی پریمیوم بازی، مدت زمان استفاده از آن آیتم (یا همان مدت زمان اجاره‌تان) را تمدید کنید. در نتیجه، خیلی راحت است که خودتان را در شرایطی بیابید که Level بسیار بالایی دارید، ولی از آن‌جایی که نمی‌خواهید و یا نمی‌توانید پول اضافه خرج کنید، مجبورید از تجهیزات آغازین برای مبارزه با سایر بازیکنان قدرتمند استفاده کنید. موردی که بدون هیچ تعجبی، به نابود شدن پی در پی شما توسط بازیکنان قدرتمندی که پول داده‌اند، منتهی می‌شود. تنها آیتم‌هایی هم که از این قاعده مستثنی هستند، تجهیزات اضافه‌ی اسلحه‌ها می‌باشند که آن‌ها را هم فقط می‌توانید در لوت باکس‌ها بیابید.

اما این پایان کار نیست، چون زولا همچنین سرشار از تبلیغات اضافه برای برندهای مختلف و یا محصولات پریمیومش است. فقط کافیست کمی در نقشه‌های بازی بگردید تا با مواردی همچون تبلیغ برای آبمیوه‌های سان استار، رب چین چین و آموزشگاهی واقعی در شهر اردبیل مواجه شوید! یا حتی اگر کمی در فروشگاه بازی به جستجو بپردازید، شاهد آیتم‌هایی خواهید بود که عملا به رواج دادن رفتارهای غلط در بازی‌های آنلاین می‌پردازند. مثلا آیتمی در زولا وجود دارد که نمی‌گذارد کسی بفهمد چقدر در میانه‌ی مسابقات Rage Quit می‌کنید یا Disconnect می‌شوید، با خرید بسته‌های XP می‌توانید خیلی سریع به افزایش رتبه پرداخته و در صورت بن شدن به خاطر تقلب، خودتان را خیلی سریع به سطح قبلی‌تان برسانید، یا برای چک کردن Loadoutهای سایر بازیکنان حتما می‌بایست یک آیتم خاص را خریداری کرده باشید. حالا بگذریم از سیستم Battle Pass این عنوان که منویش در همان اولین اجرای بازی، جلوی چشمتان نقش می‌بندد.

چنین مواردی ارزش کلی این بازی را به شدت پایین آورده‌اند و باعث شده‌اند که زولا بیشتر شبیه توهینی به شعور مخاطب به نظر برسد تا یک محصول سرگرم کننده. تاکنون هزاران بازی رایگان چند نفره عرضه شده‌اند که از روش‌های مختلف برای درآمدزایی و کسب سود استفاده می‌کرده‌اند. اما تمرکز افسار گسیخته‌ی سازندگان و ناشران زولا برای کسب درآمد و استفاده از تبلیغات گوناگون به جای تلاش برای معرفی ویژگی‌های کاربر پسند و بهبود دهنده‌ی گیم پلی، آن را به بدترین نمونه در بین عناوین همسانش و نمایشی از کارهایی که نباید کرد، تبدیل نموده است.

چیزی هم که قضیه را بدتر از این می‌کند، یک سری اشتباهات و انتخاب‌های عجیب در طراحی بازی است. در وهله اول، به نظر می‌رسد که سازندگان زولا اصلا فرق منتظر ماندن در منوها و AFK شدن در مسابقات آنلاین را نمی‌دانند. چنانچه شما موس خود را در انتظار پر شدن لابی برای شروع بازی و یا در بخش یافتن اتاق‌ها برای مدتی کنار بگذارید، بازی شما را به جرم “پشت کامپیوتر نبودن” بیرون می‌اندازد و حتی اگر خودتان به طراحی یک لابی برای بازی کردن پرداخته باشید، این موضوع باز هم فرقی به حالتان نمی‌کند. این هم در شرایطی است که در یک سری از مسابقات، مجبور هستید تا مدت‌هایی طولانی به انتظار سایر بازیکنان بنشینید تا بلکه مداوما وارد و خارج نشده و به بازی شما ملحق شوند.

در ادامه، این سیستم Matchmaking افتضاح بازی است که خودنمایی می‌کند. در حالت عادی و به خاطر نابود شدن سیستم ارتقای رتبه‌ی بازی با آیتم‌های P2W، سیستم Matchmaking به اندازه‌ی کافی بد عمل می‌کند و هیچ گاه نمی‌تواند که بالانس مناسب و عادلانه‌ای را در مسابقات ارائه دهد. ولی هنگامی که شخصی بخواهد در میانه‌ی بازی از آن خارج گردد، اوضاع حتی بدتر می‌شود. در چنین حالتی بازی به هیچ عنوان به یکسان سازی تیم‌ها و یا لغو کردن مسابقه نمی‌پردازد، بلکه شما را تا زمانی که یک بازیکن دیگر پیدا شود، در یک وضعیت به شدت ناعادلانه نگه می‌دارد تا از شدت کشته شدن پی در پی اعصاب برایتان باقی نماند. نمونه‌اش هم تجربه‌ی خود من از یکی از بازی‌های مبارزه با چاقو بود که در طول آن، مجبور بودم به صورت تک نفره جلوی ۴ حریف ایستادگی کنم.

بدبختی اینجاست که حتی فیلترهای تعیین شده برای مسابقات هم نمی‌توانند کارشان را به درستی انجام دهند و بارها پیش می‌آید که با وجود تعیین محدودیت در استفاده از اسلحه‌ها، ناگهان با شخصی مواجه شوید که سلاحی کاملا متفاوت را به میدان مبارزه آورده است. مثلا اگر تمام بازیکنان یک لابی را محدود به استفاده از شاتگان بکنید، هیچ چیزی جلوی آن‌ها را برای دسترسی به اسلحه اتوماتیک ثانویه‌شان نمی‌گیرد. در نتیجه شمایی که می‌خواستید یک بازی مرگبار و مبتنی بر دقت و مهارت را پیاده سازی نمایید، کاملا ناکام خواهید ماند.

و همین وضعیت در مورد سرویس‌های آنلاین و فیلتر کردن الفاظ نامناسب هم صدق می‌کند. از یک طرف، بازی همواره میزان پینگ شما را اشتباه نشان داده و در صورت خارج شدن از یک مسابقه (که حتی اگر دوباره به بازی بازگردید، بلافاصله تمام دستاوردهایتان در طول آن را از بین می‌برد) هیچ چیزی در مورد دلیل قطع شدن ارتباطتان به شما نمی‌گوید تا بفهمید مشکل از سمت چه کسی بوده است. از سوی دیگر هم، فیلتر الفاظ نامناسب بازی به قدری بد عمل می‌کند که حتی عبارات و نام‌های کاربری کاملا معمولی را هم سانسور کرده و با از بین بردن خوانایی آن‌ها، مکالمه با سایرین را به عملی سخت تبدیل می‌کند. اگر چنین موضوعی را باور ندارید، بد نیست همان تصویر مرتبط به AFK بودن را با سایز بزرگتر باز کرده و نگاهی به بخش نظرات لابی بیندازید تا کاملا متوجه شدت فاجعه بشوید.

متاسفانه زولا حتی از نظر طراحی رابط کاربری هم واقعا غیراستاندارد به نظر می‌رسد. رابط کاربری بازی که درست همانند یک عنوان موبایلی طراحی شده، نه تنها بسیار شلوغ و دست و پا گیر است، بلکه هیچ توضیحی در مورد مکانیک‌های مختلف بازی و کارهایی که می‌توانید بکنید هم به شما نمی‌دهد. در نتیجه، باید با آزمون و خطا متوجه شوید که مثلا چگونه می‌بایست به یافتن لیست تجهیزات خود بپردازید یا آن‌ها را ارتقا دهید. علاوه بر این، یک سری از عناصر رابط کاربری نیز به خوبی برای زبان فارسی Localize نشده‌اند و بارها می‌توانید شاهد چینش نامناسب کلمات در جمله‌ها، ترجمه‌های گنگ و برعکس قرار گرفتن تصاویر در منوها باشید. در عوض رفع کردن تمام این مشکلات هم، سازندگان اطمینان حاصل کرده‌اند که هر چند وقت یک بار، تصاویر تبلیغاتی کل صفحه را بپوشانند تا حتما بدانید که قیمت اجاره‌ی فلان اسلحه‌ی ۱۶ هزار تومانی، اکنون به هزار تومان کاهش پیدا کرده است.

گیم پلی گرفته شده از Counter-Strike
گرافیک و کارایی فنی قابل قبول

یک P2W افسار گسیخته با تبلیغات بسیار
ترویج رفتارهای غلط با آیتم های پریمیوم
کوچک و نامناسب بودن برخی نقشه ها برای برخی مودها
سیستم Matchmaking بسیار بد
نبود کنترل کامل بر شخصی سازی مسابقات
رابط کاربری موبایل‌وار و پر ایراد
نبود هیچ گونه راهنمایی در مورد ویژگی ها و مکانیک ها
نبود هیچ گونه اطلاعیه برای فهمیدن دلیل Kick شدن از مسابقات
کاستی‌ها و انتخاب‌های عجیب در طراحی بازی



امتیاز بازی : 3 [افتضاح ]

با نگاهی از دور، ایده کلی بازی به‌نظر جالب می‌آید اما با هر قدم نزدیک شدن متوجه می‌شوید که با چه افتضاحی طرف هستید. ایده‌های تاریخ مصرف گذشته، مضمون خسته کننده، گیم‌پلی‌ای ضعیف و مشکلات ریز و درشتی دیگر که تجربه نکردن بازی را حتمی می‌کند.

افتضاح